Metropolitan Hospital 
Η ενδαγγειακή θεραπεία των ισχαιμικών εγκεφαλικών αρχίζει ιστορικά από το 1999 με την δημοσίευση της PROACT 2, μελέτης με χορήγηση ενδαρτηριακά προ-ουροκινάσης σε επαφή με τον θρόμβο, σε ασθενείς με απόφραξη της μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας. Τελικά η μέθοδος δεν πήρε έγκριση από το FDA στις ΗΠΑ παρά το ότι έδειξε 15% μεγαλύτερο ποσοστό λειτουργικής ανεξαρτησίας στις 90 ημέρες σε σχέση με ασθενείς που αντιμετωπίσθηκαν φαρμακευτικά συντηρητικά.
Και ερχόμαστε στο 2013, όπου δημοσιεύονται τρείς μελέτες, η IMS III, η MR RESCUE και η SYNTHESIS που συνέκριναν τα αποτελέσματα ενδαγγειακής θεραπείας σε ισχαιμικό εγκεφαλικό με συντηρητική φαρμακευτική αντιμετώπιση. Και οι τρείς μελέτες δεν κατάφεραν να αποδείξουν όφελος σε σχέση με την ενδοφλέβιο θεραπεία. Χρησιμοποιήθηκαν όμως στις μελέτες αυτές παλαιάς γενιάς συστήματα θρομβεκτομής και όχι η νέα τεχνολογία των stent-retrievers. Επίσης η επιλογή των ασθενών που αντιμετωπίσθηκαν ενδαγγειακά, δεν έγινε με κριτήρια απεικονιστικά (είτε καλής παράπλευρης κυκλοφορίας είτε βιώσιμου εγκέφαλου-penumbra).
Και φθάνουμε στο 2014-2015 όπου έχουμε την δημοσίευση 7 νέων τυχαιοποιημένων μελετών που αλλάζουν τα δεδομένα και αντιστρέφουν την εικόνα. Σε αυτές τις νέες μελέτες αποδεικνύεται ότι η μηχανική θρομβεκτομή με stent-retrievers συνδέεται με αυξημένα ποσοστά λειτουργικής ανεξαρτηρίας στους 3 μήνες (ενδεικτικά αναφέρονται: MR CLEAN κατά 13.5%, την ESCAPE κατά 23.8%, την EXTEND IA κατά 31%, την SWIFT PRIME κατά 24.7%, την REVASCAT κατά 16% και την THRACE κατά 12.16%).
Σε μία πρόσφατη μετα-ανάλυση των 5 πρώτων τυχαιοποιημένων μελετών (Tsivgoulis et al, Brain and Behaviour, 2016) φαίνεται ότι:
- το ποσοστό επανασηραγγοποίησης (TICI 2b-3) ανέρχεται σε 74% αμέσως μετά την θρομβεκτομή.
- ο όγκος του εμφράκτου στις 24ώρες γιά τρείς μελέτες που παρείχαν αντίστοιχα δεδομένα ήταν ελαττωμένος μετά θρομβεκτομή.
- με αυξημένη πιθανότητα βατότητος του αποφραγμένου αγγείου στις 24h, με απόλυτο όφελος 44% υπέρ της θρομβεκτομής και ΝΝΤ=2.
- χωρίς αύξηση πιθανότητος συμπτωματικής αιμορραγίας (4.6% vs 4.3%).
- με αύξηση της λειτουργικής ανεξαρτησίας από 26% σε 42%, με απόλυτο όφελος 16% και ΝΝΤ=6.
- χωρίς μεταβολή της θνητότητος
Μία επόμενη μετα-ανάλυση και των 7 τυχαιοποιημένων μελετών (Tsivgoulis et al, Expert Rev Neurother, 2016) φαίνεται ότι:
- συνδυαστικά υπάρχει σημαντική βελτίωση στην λειτουργική ανεξαρτησία στους 3 μήνες με απόλυτο όφελος συνολικά 17%, και ΝΝΤ=6. Αυτό μεταφράζεται στο ότι πρέπει να αντιμετωπισθούν 6 ασθενείς ώστε να υπάρχει αποφυγή λειτουγικής ανικανότητας σε έναν ασθενή.
Μία τελευταία μετα-ανάλυση (Hermes collaborators, LANCET 2016) δείχνει ότι:
- το ΝΝΤ=2.6, δηλαδή πρέπει να αντιμετωπισθούν 2.6 ασθενείς ώστε ώστε να έχουμε σε έναν ασθενή βελτίωση κατά μία μονάδα της κλίμακος Rankin (mRs) στην λειτουργική ανεξαρτησία.
- το όφελος ήταν ίδιο είτε προηγήθηκε ενδοφλέβια θρομβόλυση είτε όχι.
- ενώ όφελος παρατηρήθηκε σε όλες τις υπο-ομάδες ηλικίας, έκτάσεως του εμφράκτου κατά ASPECTS, εντοπίσεως αποφράξεως (έσω καρωτίδα, Μ1, Μ2), κλινικής βαρύτητος κατά NIHSS ή ακόμη και αποφράξεως όλης της έσω καρωτίδος (tandem occlusion).
Και σε μία άλλη δημοσίευση από την ομάδα μας (Tsivgoulis et al, STROKE. 2016;47:1661-1664) δείχνει ότι η μηχανική θρομβεκτομή με stent-retrievers είναι αποτελεσματική ανεξάρτητα από την χορήγηση ή όχι ενδοφλέβιας θρομβολύσεως με rt-PA.
Η μηχανική θρομβεκτομή έχει επίσης απόλυτη ένδειξη σε ασθενείς με εγκεφαλικό και απόφραξη μεγάλου αγγείου υπό αγωγή με τα νεώτερα αντιπηκτικά, και υπό Sintrom με INR >1.7, όπου η ενδοφλέβιος θρομβόλυση αντενδείκνυται.
Γνωρίζουμε ότι πρόγνωση του ΟΙΑΕΕ και ο βαθμός λειτουργικής ανεξαρτησίας του ασθενούς εξαρτάται από το μέγεθος του εμφράκτου.
Γύρω όμως από την εμφρακτική περιοχή υπάρχει μία βιώσιμη λυκοφωτική ζώνη με αναστρέψιμη κυτταρική δυσλειτουργία, η γνωστή σε όλους μας penumbra.
Υπάρχουν ασθενείς που σε σύντομο χρόνο εγκαθιστούν μεγάλο έμφρακτο (fast progressors).
Άλλοι πάλι σε μεγαλύτερο χρόνο διατηρούν βιώσιμες περιοχές και περιορισμένο έμφρακτο (slow progressors).
Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η ύπαρξη ή όχι λεπτομηνιγγικών αναστομώσεων.
