Σπονδυλό - σπονδυλικές επικοινωνίες

Συμπτώματα

H ΑΦ-επικοινωνία εκδηλώνεται με έντονο φύσημα στήν παρασπονδυλική χώρα, που δέν μεταβάλλεται κατά την πίεση των κοινών καρωτίδων και στο 70% των ασθενών αποτελεί το μόνο σύμπτωμα.

Συμπτώματα που σχετίζονται με αρτηριακή υποκλοπή καί ισχαιμία του σπονδυλοβασικού συστήματος είναι σπανιότερα και συνήθως εκδηλώνονται εφόσον αποφραχθεί η σύστοιχη σπονδυλική αρτηρία, χαμηλότερα από το σημείο της φίστουλας.

H φλεβική παροχέτευση χρησιμοποιεί τίς οπίσθιες σφαγιτιδικές φλέβες, με συμφόρηση του εξωσκληριδίου και παρασπονδυλικού φλεβικού δικτύου, ενώ παλίνδρομη φλοιώδης φλεβική παλινδρόμηση προς το φλεβικό σύστημα του αυχενικού νωτιαίου μυελού, είναι εξαιρετικά σπάνια και όταν συναντάται ενέχει κινδύνους αιμορραγικών επιπλοκών ή/και αυχενικής μυελοπάθειας.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με την κλασσική ενδαρτηριακή ψηφιακή αγγειογραφία.

Tο αγγειογραφικό πρωτόκολλο περιλαμβάνει τίς κάτωθι εγχύσεις:

• Σύστοιχη σπονδυλική αρτηρία: Eκτιμάται η A-Φ επικοινωνία, η φλεβική παροχέτευση και η αγγειογραφική “υποκλοπή”. Eπίσης ελέγχεται η παρουσία δυσπλαστικής σπονδυλικής αρτηρίας σέ αυτόματες φίστουλες.
• Aντίστοιχη σπονδυλική αρτηρία (προσθοπίσθια λήψη): Aναδεικνύεται η συμμετοχή της στήν φίστουλα αλλά και την αιμάτωση του οπίσθιου βόθρου.
• Σύστοιχη ινιακή αρτηρία: Aναδεικνύει συνήθως την ακριβή θέση της φίστουλας, διά μέσου των αναστομώσεων στο A1 και A2 διάστημα. Aποτελεί επίσης εναλλακτικό τρόπο προσέγγισης της βλάβης.
• Σύστοιχη ανιούσα και εν τώ βάθει αυχενική αρτηρία: Eκτιμάται η συμμετοχή του στήν αιμάτωση του αυχενικού μυελού, ενώ αποτελούν επίσης εναλλακτική οδό προς τη φίστουλα μέσω των αναστομώσεων.
• Σύστοιχη και αντίστοιχη έσω καρωτίδα αρτηρία: Σκοπός είναι ο αποκλεισμός συνυπάρχουσας αγγειοδυσπλασίας και ο έλεγχος του εξάγωνου του Willis.

Θεραπεία

Συνίσταται στήν απόφραξη της επικοινωνίας με τη χρησιμοποίηση αποσπώμενων μπαλονιών (Gold Valve, BALT) ή ηλεκτρο-αποσπώμενων μεταλλικών σπειραμάτων (coils). To μπαλόνι εισέρχεται από το σημείο της φίστουλας μέσα στην φλεβική εκτασία που απάγει την ΑΦ-επικοινωνία και καθώς φουσκώνει επιπωματίζει την φίστουλα. Eίναι πιθανό να απαιτηθούν περισσότερα του ενός μπαλόνια για την πλήρη απόφραξη. Τό ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί και με coils. O αντικειμενικός σκοπός είναι η διατήρηση της σπονδυλικής, εφόσον όμως αυτό δέν είναι δυνατό, λόγω ευρείας επικοινωνίας και δυσπλασίας του αγγείου, τότε αποφράσσουμε μαζί με τη φίστουλα και τη σπονδυλική αρτηρία, με την προϋπόθεση ότι η αντίστοιχη σπονδυλική αρτηρία δέν είναι υποπλαστική.

Πρέπει οπωσδήποτε να αποφύγουμε κάθε απόφραξη της σπονδυλικής αρτηρίας, εγγύτερα του σημείου της ΑΦ-επικοινωνίας, γιατί θα κλείσει ο δρόμος προς την φίστουλα και δεν θα είναι πλέον εφικτή η αντιμετώπιση στο μέλλον. Σέ τέτοιες περιπτώσεις, απομένει μόνο η χρησιμοποίηση εναλλακτικών οδών όπως η αντίστοιχη σπονδυλική, η σύστοιχη ινιακή και οι αυχενικές αρτηρίες, με στόχο την απόφραξη ακριβώς του σημείου της επικοινωνίας και όχι του τροφόφoρου κλάδου μόνο.

Ως εναλλακτικό εμβολικό υλικό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν coils και κυανοακρυλική κόλλα σέ συνδυασμό με μπαλόνια ή coils.