Τι είναι η καρωτιδική νόσος;

Όπως συμβαίνει με τις στεφανιαίες αρτηρίες που αιματώνουν την καρδιά, έτσι και στις καρωτίδες εξαιτίας της εναπόθεσης λιπιδίων και χοληστερόλης, μπορεί να αναπτυχθεί αρτηριοσκλήρυνση και να σχηματισθεί αθηρωματική πλάκα στο εσωτερικό του αγγείου.

Οι αθηρωματικές πλάκες αποτελούνται από λιπίδια, ασβέστιο, ινώδη στοιχεία και κυτταρικά συγκρίμματα που συσωρρεύονται κατά την διάρκεια μικροτραυματισμών από τους στροβιλισμούς της ροής του αίματος. Ο κύριος κίνδυνος από τη δημιουργία αυτής της πλάκας είναι η πιθανή ρήξη της με συνέπεια τη δημιουργία θρόμβου τοπικά που μπορεί να αποσπαστεί και μεταφερθεί με τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο προκαλώντας εγκεφαλικό λόγω απόφραξης κάποιου αγγείου. Πιο σπάνια, μπορεί να υπάρξει σημαντική μείωση της παροχής αίματος στον εγκέφαλο λόγω σοβαρής στένωσης της έσω καρωτίδας με κίνδυνο να συμβεί πάλι εγκεφαλικό. Επιπλέον, η χρόνια μειωμένη παροχή αίματος λόγω καρωτιδικής στένωσης φαίνεται ότι συνδέεται με γνωσιακή έκπτωση. Οι ασταθείς πλάκες έχουν την τάση να ραγούν, με αποτέλεσμα το σχηματισμό θρόμβου με περιφερικό εμβολισμό αρτηριών του εγκεφάλου και εγκεφαλικό (Thammongkolchai et al, STROKE 2017).

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό είναι παρόμοιο με το έμφραγμα των αγγείων της καρδιάς. Συμβαίνει όταν διακόπτεται η ροή αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι παροδικά εφόσον η ροή αποκατασταθεί έγκαιρα ή μόνιμα εφόσον η διακοπή της ροής και η μειωμένη αιμάτωση προκαλέσει νέκρωση τμήματος του εγκεφάλου.

Ένα εγκεφαλικό μπορεί να είναι ισχαιμικό (83%) εξαιτίας:

• Αθηρωματικής νόσου
  • σε σημαντική στένωση της καρωτίδος ή ρήξη της αθηρωματικής πλάκας της καρωτίδος με αποτέλεσμα να σχηματισθούν θρόμβοι και να αποφράξουν αρτηρίες του εγκεφάλου
    
• Θρόμβου που θα αποσπασθεί από την καρδιά, όπως σε κολπική μαρμαρυγή ή καρδιομυοπάθεια
• Σκλήρυνσης και απόφραξης μικρών αρτηριών του εγκεφάλου
• Ή αιμορραγικό (17%)
  
  
  • σε ενδοεγκεφαλικό αιμάτωμα (59%)
  • ή υπαραχνοειδή αιμορραγία (41%)

{slider Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για καρωτιδική νόσο;}

Είναι παρόμοιοι με τους παράγοντες κινδύνου γιά την στεφανιαία νόσο.

• Ηλικία
• Κάπνισμα
• Υπέρταση
• Υπερλιπιδαιμία (αυξημένα επίπεδα LDL κακής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα)
• Διαβήτης
• Παχυσαρκία
• Καθιστική ζωή
• Οικογενειακό ιστορικό (αρτηριοσκλήρυνσης, στεφανιαίας νόσου ή καρωτιδικής νόσου)

Άνδρες <75 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από τις γυναίκες ίδιας ηλικίας.

Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από άνδρες >75 ετών. Ασθενείς με στεφανιαία νόσο έχουν αυξημένο κίνδυνο γιά να παρουσιάσουν καρωτιδική νόσο.